обдоо

Áèåý ¿íýëýã÷, çóðõàé÷ íàðûã õ¿í òºðºëõòºíèé õàìãèéí ýðòíèé óóãóóë ìýðãýæèë ãýýä Áààáàð òóí îíîæ õýëæ/ªíººäºð ñîíèí 2008.2.6/ Õàðèí îäîî õýëáýðýý ººð÷뺺ä "ãýýòýí" áîë÷èæ. Õºðø  çýðãýëäýýõ Ýðýýíýíãðàäàä ø¿¿ äýý.

Òýíä áàéõ “Ãýýòýí” áîëãîí ýçýíòýé áºãººä òýíä íü 7-10 ãàðàí ìîíãîë, õÿòàä îõèäóóä àìüäàð÷ áèåý ¿íýëæ áàéíà. “Ãýýòýí”-ä áèåý ¿íýëæ áàéãàà îõèäóóä õîîðîíäîî óóëçàõ õîðèîòîé, ýíý íü ººð õîîðîíäîî õîëáîî òîãòîîí çóãòààõ, ººð ãàçàð ëóó øèëæèõ, õýí íýãýíä óðóó òàòàãäàõ çýðãýýñ ñýðãèéëäýã áîëîëòîé. Áèåý ¿íýëýã÷ á¿ð îëñîí îðëîãûíõîî 30 õóâèéã ãýýòýíãèéí ýçýíä ºãäºã æóðàìòàé þì áàéíà. Òóõàéëáàë ãýýòýí äîòîð íü íýã óäàà õàâüòàõàä 100 þàíü ¿¿íýýñ 30 þàíèéã ãýýòýíãèéí ýçýíä, 70 þàíèéã íü ººðºº àâäàã þì áàéíà. Õóäàëäàãäñàí îõèäûí õóâüä ýõëýýä ºðºº òºëæ äóóñãààä äàðàà íü îëñîí îðëîãûíõîî 30 õóâèéã òóøààí áèåý ¿íýëæ ýõýëäýã þì áàéíà. Õóäàëäàæ àâñàí ãýýòýíãèéí ýçýí ýõíèé ýýëæèíä ìºí㺺 òºë¿¿ëæ àâààä äàðàà íü ººðèéí ãýýòýíä áèåèéã íü ¿íýë¿¿ëýí òîäîðõîé õóâèéã íü àâàí àìüäàð÷ áàéíà.

             Ýðýýí õîòîä îäîî ãýýòýí áóþó æèæèã ÿíõàíû ãàçðóóä áàéðëàäàã 4 òîì ãóäàì áàéíà.

Ø      “Ê¿íëýí áý” ãóäàìæ. Ýíý ãóäàìæèíä íèéò 10 æèæèã /ãýýòýí/ ÿíõàíû ãàçàð àæèëëàæ áàéíà. Ýíä 21-37 íàñíû 30-32 ìîíãîë îõèä, ýìýãòýé÷¿¿ä áàéðëàí, áèåý ¿íýëæ áàéíà. 

Ø      “Äà õ¿ðýý” ãóäàìæ. Ýíý ãóäàìæèíä íèéò 8 ãýýòýí áóþó ÿíõàíû  ãàçàð àæèëëàæ áàéíà. Ýíä 21-35 íàñíû 20 îð÷èì ìîíãîë îõèä, ýìýãòýé÷¿¿ä áàéðëàí áèåý ¿íýëæ áàéíà. 43 íàñòàé íýã õ¿í áàéäàã  ãýñýí ÿðèà  áàéñàí.    

Ø      “Æèí ×àî” ãóäàìæ. Ýíý ãóäàìæèíä 18 ãýýòýí àæèëëàõ áºãººä ñ¿¿ëèéí ¿åä øèíýýð íýýãäñýí õàìãèéí èõ ¿éë÷ë¿¿ëýã÷òýé ãóäàì þì áàéíà. Ýíä 17-32 íàñíû 27-32 ìîíãîë îõèä, ýìýãòýé÷¿¿ä áèåý ¿íýëæ áàéíà.

Ø      “×èí Öà” ãóäàìæ. Ýíý ãóäàìæèíä 13 ãýýòýí àæèëëàæ áàéíà. Ýíä 20-29 íàñíû 30-34 ìîíãîë îõèä, ýìýãòýé÷¿¿ä áèåý ¿íýëæ áàéíà.

Áàéðíû õóâüä àðàé õÿìä,  áàéíãûí  ¿éë÷ë¿¿ëýã÷òýé íàðòàé,  öàã õóãàöàà õàðãàëçäàãã¿é,  õààøàà ÷ ÿâæ áèåý ¿íýëýõ áîëîìæòîé çýðãýýñ øàëòãààëàí ñ¿¿ëèéí ¿åä ãýýòýí áóþó ÿíõàíû ãàçàð áàéðëàæ áèåý ¿íýëýõ ÿâäàë óëàì èõýññýí áàéíà. Ýðýýí õîòîä ìîíãîë îõèä, ýìýãòýé÷¿¿ä áàéðëàæ áèåý ¿íýëäýã 15 îð÷èì çî÷èä áóóäàë àæèëëàæ áàéãààãààñ ñ¿¿ëèéí ¿åä äýýðõè ãàçðóóäàä áàéðëàæ áèåý ¿íýëýõ ÿâäàë áàéõã¿é áîëñîí áàéíà. Èõýíõ çî÷èä áóóäàë ãýýòýíãýýñ óòñààð äóóäàæ ¿éë÷ë¿¿ëýõ áîëñîí áàéíà. ÁÍÕÀÓ-ûí Ýðýýí õîòîä 152-176 ìîíãîë îõèä, ýìýãòýé÷¿¿ä áèåý ¿íýëæ áàéíà. Áèåý ¿íýëýã÷ íàð íü áàéíãûí õºäºë㺺íòýé áàéäãààñ áîäèò òîîã òîãòîîõ áîëîìæã¿é áîëîìæã¿é áàéíà. /Ñóäàëãààíû òîî áàðèìòààñ/